Sự bùng nổ của hoạt động IPO trên thế giới gợi nhớ lại thời kỳ dot-com

Theo Bespoke Investment Group, thị trường cổ phiếu mới đã bùng nổ trong năm nay, với những đợt IPO tại Mỹ huy động được hơn 80 tỷ USD, vượt xa mức cao từ kỷ nguyên dot-com. Quỹ ETF của những công ty niêm yết gần đây đã tăng 67%. Và số lượng giao dịch trong quý III đạt mức cao nhất kể từ năm 2000, theo Renaissance Capital.
 
Những công ty tư nhân thành công chưa từng thấy đã huy động vốn thông qua niêm yết cổ phiếu là một dấu hiệu tích cực rõ ràng đối với hệ thống tài chính hiện tại.
 
Rõ ràng đây cũng là chức năng chính của thị trường chứng khoán, một chức năng đã phần lớn bị thị trường tư nhân soán ngôi trong những năm gần đây. Điều này đã thay đổi vào năm 2020, khi đại dịch bùng phát khiến nền kinh tế suy thoái và các biện pháp kích thích dẫn tới một đợt tăng mạnh mẽ.
 
Đối với những người đặt cược vào thị trường giảm giá, việc không thể bỏ qua tình trạng bùng nổ niêm yết mới nhất là biểu tượng của hiện tượng bong bóng trên thị trường, vốn đang thu hút sự so sánh về sự tăng giá quá cao.
 
"Có quá nhiều rủi ro. Lợi nhuận càng lớn rủi ro càng lớn. Nhà đầu tư nhớ đến đợt IPO gần đây nhất và họ muốn tham gia vào đợt IPO tiếp theo. Đó là dấu hiệu của việc nhà đầu tư đang tìm kiếm và nắm bắt sự tăng trưởng trong nền kinh tế đang chậm lại", theo ông Christopher Grisanti, Giám đốc chiến lược vốn chủ sở hữu tại MAI Capital Management.
 
Một phần động lực thúc đẩy những đợt tăng trong ngày đầu tiên của Snowflake hay JFrog là nhờ cuộc săn lùng lợi nhuận quy mô ngày càng lớn trên các thị trường tài chính, nơi trái phiếu hầu như không mang lại lợi tức và hàng hóa đã bị áp lực suốt cả năm.
   
Đợt IPO mới nhất là của Palantir Technologies. Công ty của ông Peter Thiel đã tăng mạnh hôm thứ Tư (30/9) sau khi niêm yết trực tiếp ra công chúng, một phương pháp mới được áp dụng và ngày càng trở nên phổ biến mà không huy động vốn. Asana, công ty sản xuất phần mềm quản lý nơi làm việc, cũng đã ra mắt và thu hút sự chú ý của thị trường.
 
Sự náo nhiệt này đã mang tới tháng bận rộn nhất đối với các đợt IPO trên thị trường chứng khoán New York. Trong cuộc phỏng vấn với Bloomberg, ông Stacey Cunningham, Chủ tịch của Nyse (Nyse), cho biết tháng 10 cũng được cho là tháng của sự bùng nổ niêm yết.
 
Airbnb và DoorDash nằm trong số những công ty sẵn sàng chào sàn trong những tháng tới.
 
Mặc dù năm nay là một năm đầy thách thức do đại dịch và suy thoái kinh tế, nó đã thay đổi động lực xung quanh chi phí vốn trên thị trường tư nhân và thị trường đại chúng, vì vậy có rất nhiều công ty đang tìm cách thâm nhập vào thị trường đại chúng vì họ không chắc chắn về những gì tương lai có thể mang lại, ông Cunningham nói.
 
"Đó không phải là một xu hướng mà chúng tôi không nhận thấy sẽ chậm lại", ông Cunningham dự đoán.
 
Công ty phần mềm đám mây Snowflake đã gây chú ý vào đầu tháng này sau khi tăng vọt khi ra mắt thị trường chứng khoán, khiến tỷ phú Warren Buffett rót tiền cho một khoản đầu tư hiếm hoi. Đợt phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng trị giá 3,36 tỷ USD là kỷ lục đối với một công ty phần mềm. Tương tự, JFrog, công ty tạo ra các công cụ cho các nhà phát triển phần mềm, đã tăng gấp đôi kể từ khi ra mắt.
 
Tuy nhiên, đối với một nhà quản lý danh mục đầu tư, ông Paul Nolte tại Kingsview Investment Management (Chicago, Mỹ), cần phải thận trọng với sự hào nhoáng như vậy.
 
"Hãy xem cách họ giao dịch, doanh thu tổng thể, thiếu thu nhập và xem phản ứng vào ngày đầu tiên giao dịch hoặc tuần đầu tiên giao dịch, nó rất giống với những gì chúng ta đã thấy vào năm 1999, 2000. Tất cả những gì họ phải nói là ‘Chúng tôi đang ở trên đám mây, chúng tôi đã có các giải pháp đám mây’, và đột nhiên họ được định giá rất lớn nhờ nó. Tương tự như ‘Tôi đang ở trên internet, tôi có dấu .com sau tên của tôi’, trong những 1999", ông Nolte cho hay.
 
Tuy nhiên, vốn hóa thị trường tổng thể của các cổ phiếu mới phát hành vẫn nhỏ hơn nhiều so với hai thập kỷ trước, theo ông Bespoke. Năm nay, IPO chiếm khoảng 0,24% vốn hóa thị trường của Russell 3000, so với mức 0,37% của cùng kỳ năm 2000.
 
Mặc dù vậy đầu tư vào Renaissance IPO ETF hồi đầu năm sẽ mang lại lợi nhuận khoảng 67%.
 
Phần lớn số tiền huy động được trong năm nay là nhờ lĩnh vực công nghệ. Các công ty công nghệ đã huy động được hơn 12 tỷ USD trong tổng số 102 tỷ USD huy động được trên các sàn giao dịch của Mỹ trong năm nay, theo dữ liệu do Bloomberg tổng hợp.
 

Ly Tâm
Theo Nhịp sống kinh tế/Bloomberg