Cửa mở cho ngân hàng yếu kém buộc phải tái cơ cấu

Những ngày gần đây, câu chuyện về tái cơ cấu được thị trường đặc biệt quan tâm. Các đơn vị trong diện tái cơ cấu cũng đang triển khai tích cực theo lộ trình như việc các tập đoàn, tổng công ty ồ ạt lên kế hoạch thoái vốn đầu tư ngoài ngành hay các tổ chức tín dụng tìm kiếm đối tác để mua bán và sáp nhập (M&A).

Trong lĩnh vực ngân hàng, các tổ chức tín dụng đều đang tái cơ cấu toàn bộ hoạt động theo chương trình của NHNN. Trong số các ngân hàng yếu kém bị buộc phải tái cơ cấu thì đến nay cũng đã hoàn tất được 8 trường hợp, bao gồm 3 trường hợp hợp nhất (SCB – Tín Nghĩa – Đệ Nhất; PVFC – WesternBank; SHB – Habubank); 2 trường hợp bán cổ phần cho đối tác trong nước là TienPhongBank và TrustBank (trong đó TrustBank đổi tên gọi); 1 trường hợp đang tự tái cơ cấu cũng bằng nguồn lực trong nước nhưng chưa nêu rõ đối tác là Navibank.

Một ngân hàng yếu kém còn lại là GPBank dù chưa thông báo lộ trình cụ thể nhưng phương án cũng đã được phía cơ quan quản lý gần đây tiết lộ đó là bán cổ phần cho đối tác ngoại. Thông tin này thực sự thu hút sự quan tâm của thị trường bởi lẽ theo một số nguồn tin đáng tin cậy thì tỷ lệ nhà đầu tư nước ngoài mua là rất lớn, có thể lên tới 100% - điều chưa từng xảy ra ở bất kỳ tổ chức tín dụng nào trong nước. Cho đến thời điểm này thì ABBank là ngân hàng có sự hiện diện của nhà đầu tư nước ngoài cao nhất - tỷ lệ 30% (IFC sở hữu 10% và Maybank 20%).

Việc GPBank có thể bán lượng cổ phần lớn cho nhà đầu tư nước ngoài là hoàn toàn có thể xảy ra nếu như được sự chấp thuận của Chính phủ. Hồi tháng 6, tại một diễn đàn kinh tế quan trọng, Phó thống đốc Lê Minh Hưng cho biết, NHNN đã xây dựng trình Chính phủ ký ban hành nghị định thay thế Nghị định 69 và bổ sung quy định:“Trong trường hợp đặc biệt, để thực hiện cơ cấu lại hệ thống các tổ chức tín dụng, Thủ tướng Chính phủ quy định tổng mức sở hữu cổ phần của các nhà đầu tư nước ngoài và người có liên quan của các nhà đầu tư nước ngoài đó tại một tổ chức tín dụng cổ phần yếu kém được cơ cấu lại vượt quá giới hạn quy định trên đối với từng trường hợp cụ thể”.

Xu hướng hợp tác với các nhà đầu tư chiến lược nước ngoài ngày càng phổ biến và được các tổ chức tín dụng tích cực hưởng ứng. Tại mùa ĐHCĐ thường niên 2013, một loạt các ngân hàng đã xin ý kiến cổ đông về việc tìm kiếm nhà đầu tư chiến lược hoặc đối tác để M&A. Thậm chí như tại Ngân hàng An Bình, dù đã hết room bán cho nhà đầu tư nước ngoài, nhưng ông chủ tịch Vũ Văn Tiền vẫn khẳng định, nếu được thì muốn bán tới 49% cổ phần cho nhà đầu tư ngoại. Điều này chứng tỏ các tổ chức tín dụng đã tìm thấy những điểm tích cực, những hỗ trợ đắc lực từ phía các đối tác nước ngoài.

Trở lại với trường hợp của GPBank, theo nguồn tin riêng của chúng tôi, GPBank đang trình một số phương án tái cơ cấu lên NHNN, trong đó có phương án sẽ chọn đối tác nước ngoài là United Oversea Bank (UOB) của Singapore.