Lãi suất vẫn theo đà tăng

Bước sang năm 2008, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) vẫn công bố giữ mức lãi suất cơ bản đối với VND là 8,52%/năm. Mức lãi suất này đã được NHNN ấn định từ năm 2005 đến nay. Trong khi NHNN kiềm chế lãi suất cơ bản đối với VND, thì các ngân hàng cổ phần lại điều chỉnh lãi suất theo hướng tăng nhẹ trong thời gian gần đây. Và không chỉ với lãi suất huy động tiết kiệm VND, lãi suất tiền gửi USD cũng tăng, trong khi lãi suất cơ bản của đồng USD do Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) công bố hiện chỉ còn 4,25%/năm.

Trong nửa cuối tháng 12/2007, lãi suất huy động VND liên tục được các ngân hàng nâng lên, đặc biệt là khối ngân hàng cổ phần. Bên cạnh việc điều chỉnh lãi suất, các ngân hàng còn mở thêm nhiều chương trình khuyến mại, dự thưởng, nhằm thu hút khách hàng gửi tiền để có thêm nguồn cung đáp ứng nhu cầu vốn tăng cao trong dịp Tết Nguyên đán.

Trên thị trường tài chính, nguồn cung tiền đồng hiện vẫn trong giai đoạn khan hiếm so với sự dư thừa USD. Mặc dù lãi suất qua đêm trên thị trường liên ngân hàng đã giảm, nhưng so với cùng kỳ năm trước, vay vốn trên thị trường liên ngân hàng vẫn cao hơn khoảng 2 - 3%/năm. Đây chính là lý do buộc các ngân hàng phải gia tăng lãi suất huy động tiết kiệm để chủ động nguồn cung dịp cuối năm.

Tổng giám đốc một ngân hàng cổ phần cho rằng, tăng lãi suất là tăng chi phí đầu vào. Từ đó, gánh nặng đối với ngân hàng càng gia tăng, nhất là khi tỷ lệ dự trữ bắt buộc đã tăng lên mức gấp đôi so với trước. Nhưng nếu không tăng lãi suất trong bối cảnh lạm phát đang gia tăng, lãi suất qua đêm đã thay đổi..., ngân hàng sẽ rất khó hút được nguồn vốn nhàn rỗi trong dân để phục vụ nhu cầu của người dân cũng như nền kinh tế.

"Quả thực, lãi suất luôn là con dao hai lưỡi, nếu không biết tính toán sẽ ảnh hưởng đến doanh thu khi tăng lãi suất huy động tiền gửi", vị tổng giám đốc trên nói và đưa ra dự báo, nhiều khả năng cuộc đua lãi suất giữa các ngân hàng sẽ tăng nhiệt trong thời gian tới, một phần do ảnh hưởng bởi tốc độ gia tăng của lạm phát. Thực tế, so với tốc độ gia tăng lạm phát hiện nay và mức lãi suất huy động trên thị trường, xem ra khách hàng gửi tiết kiệm đang chịu lãi suất âm.

Hiện nhu cầu vốn của khách hàng đang tăng cao, trong đó, một phần vốn ngân hàng được bổ sung vào vốn lưu động của các doanh nghiệp. Bên cạnh đó, nhu cầu vay vốn để chi tiêu mùa Tết cũng tăng mạnh. Chính vì vậy, khả năng lãi suất còn điều chỉnh trong những tháng đầu năm 2008 là điều có thể xảy ra. Tuy nhiên, theo đánh giá của NHNN Chi nhánh TP.HCM, nếu không có sự tính toán kỹ đối với bài toán lãi suất, các ngân hàng sẽ gặp nhiều khó khăn. Đặc biệt, với lãi suất huy động tăng cao nhưng thiếu đầu ra, các ngân hàng sẽ bỏ qua những điều kiện kiểm soát chặt chẽ khi cho vay, dẫn đến nợ xấu gia tăng, tiềm ẩn nguy cơ rủi ro.