Quan hệ công chúng: Tạo dựng niềm tin cho cổ đông

Thực trạng

Hỗ trợ cho quyết định mua - bán là những bản báo cáo tài chính định kỳ theo quy định của UBCK; là những thông tin rời rạc về tình hình kinh doanh được công bố trên những phương tiện truyền thông và đặc biệt, không thể bỏ qua, đó là những tin đồn.

Theo một nghiên cứu gần đây của Công ty Tư vấn kiểm toán Pricewaterhouse Coopers VN (PwC), chính những thông tin đồn thổi mới là mối quan tâm lớn nhất và đồng thời có tác động rõ nét nhất đến niềm tin của NĐT. Những tác động này được ghi nhận vượt trội hơn cả những bản báo cáo tài chính đẹp đẽ hay một chiến lược kinh doanh tiềm năng của doanh nghiệp (DN). NĐT vẫn bằng lòng với những báo cáo định kỳ theo kiểu “phải có” của DN và dường như tự hạn chế quyền được biết chính xác và chi tiết sức mạnh tài chính, hiệu quả kinh doanh cũng như chiến lược của DN.

Ở một khía cạnh khác, có thể hiểu nhiều DN chưa thực sự hiểu rõ tầm quan trọng của việc quan hệ với NĐT (hay quan hệ công chúng: Investor Relations - IR), để có những hành động bảo vệ quyền lợi của cổ đông cũng như bảo vệ hình ảnh của DN. Điều đó có nghĩa, TTCK ổn định và bền vững, công tác IR đóng góp một phần không nhỏ và đòi hỏi các DN phải có sự quan tâm đúng mức.

IR được hiểu là hoạt động mang tính chiến lược của DN nhằm tạo kênh truyền thông hai chiều hiệu quả giữa DN với cộng đồng tài chính, mang lại lợi ích cho cả hai bên. Về phía DN, hoạt động IR ngoài việc tạo dựng niềm tin cho NĐT, còn tạo dựng một hình ảnh thiện chí của DN trước công chúng đầu tư. Còn NĐT sẽ có được nhiều thông tin chính thức, và có những phản hồi từ chính DN, điều này giúp họ có cái nhìn toàn diện hơn, chính xác hơn để hỗ trợ quyết định mua - bán hay giữ cổ phiếu.

Hiện tại, mối quan hệ giữa nhiều DN với NĐT còn khá lỏng lẻo và thường thấy dưới cái tên Phòng/Ban quản lý cổ đông. Chức năng của các Phòng/Ban này cũng giống như tên gọi và mới dừng lại ở mức độ “quản lý”, bao gồm quản lý thông tin và thực hiện các quyền của cổ đông, chưa thấy được mối quan hệ, tương tác hai chiều. Thực trạng này một phần là do sự thiếu quan tâm của DN đến NĐT, và cũng vì chính NĐT đã vô tâm với quyền lợi của mình.

Lịch sử phát triển của TTCK VN chứng kiến không ít biến động của một mã chứng khoán nào đó theo kiểu “bị xói mòn niềm tin”. Đơn cử, khi REE mở rộng sang kinh doanh bất động sản đã vấp phải sự phản đối mạnh mẽ từ phía NĐT. Và gần đây, FPT nhận được một bài học đắt giá khi quyết định tham gia lĩnh vực tài chính và bất động sản, biểu hiện dễ thấy nhất là giá cổ phiếu FPT thời điểm đó đã giảm mạnh.

IR - Làm như thế nào

Ngăn chặn những đợt giảm giá sâu, nhưng đồng thời công tác IR cũng phải giúp tránh những đợt tăng giá mạnh. Ám ảnh hay mức chặn tâm lý với mức giá quá cao không bao giờ là hiệu ứng tốt, chưa kể tới ảnh hưởng khi bong bóng giá vỡ. Ngược lại, ấn tượng với cổ phiếu có giá không bao giờ tăng chỉ càng làm NĐT lạnh nhạt. Điều đó cho thấy, IR không chỉ gây dựng niềm tin

cho NĐT, mà một nhiệm vụ nữa là cảnh báo NĐT khi niềm tin của họ trở nên không thực tế. Chức năng của IR trở nên rõ ràng hơn, đó là bình ổn giá cổ phiếu và công tác IR tốt sẽ đưa cổ phiếu về đúng giá trị thực.

Trong bối cảnh hiện tại của Việt Nam, để tổ chức công tác IR, các DN cần xây dựng bộ phận chuyên trách, và sau đó có những hành động cụ thể để đáp ứng nhu cầu của NĐT, cụ thể là:

- Xây dựng kênh giao tiếp rộng rãi: Cung cấp những thông tin tài chính, kinh doanh và những báo cáo đánh giá, phân tích một cách trung thực, khách quan và chi tiết cho NĐT. Đồng thời, tiếp nhận và phản hồi thắc mắc từ phía NĐT. Kênh giao tiếp này có thể là một website hoặc một diễn đàn của DN.

- Tổ chức hội nghị, tọa đàm với NĐT: Đây là hình thức giúp NĐT đến gần với DN hơn. Việc tổ chức giao lưu trực tiếp với NĐT cần mang tính định kỳ, và với những sự kiện mang tính trọng đại như thay đổi mô hình chiến lược, mở rộng phát triển kinh doanh sẽ phải tổ chức một cách rộng rãi trên các phương tiện thông tin đại chúng.

Những tín hiệu ban đầu

Mặc dù IR vẫn được xem là chưa quá bức thiết với nhiều DN Việt Nam, nhưng không thể phủ nhận những chuyển biến tích cực của một số DN lớn. Toạ đàm với NĐT do 4 DN niêm yết trên Sở GDCK TP. HCM (là GMD, REE, SAM, KDC) tổ chức định kỳ 3 tháng/lần đã nhận được sự hoan nghênh của đông đảo NĐT và báo giới. Đây thực sự là hành động đáng trân trọng của các DN, thể hiện sự quan tâm của họ tới những cổ đông hiện hữu và cả những cổ đông tương lai. Ngày 01/11/2007, Tập đoàn FPT tổ chức hội nghị NĐT với sự có mặt của nhiều tổ chức, định chế tài chính lớn cả trong và ngoài nước và nhận được sự hưởng ứng của không chỉ các cổ đông FPT.

Dù công tác IR vẫn chưa thực sự là trào lưu của đông đảo DN, nhưng những tín hiệu trên là đáng khích lệ. Công tác IR cần chủ động và thường xuyên, nếu không, khi NĐT thiếu niềm tin thì DN sẽ bị ảnh hưởng không nhỏ.