Trong giai đoạn đầu phát triển của thị trường, với chính sách tạo mọi điều kiện cho sự phát triển của TTCK trong bối cảnh thị trường còn yếu, nhiều khoản phí đã được UBCKNN tạm thời không thu. Chỉ từ năm 2006 trở lại đây, việc thu phí của Sở GDCK, TTGDCK, Trung tâm Lưu ký mới được thực hiện. Tuy nhiên, mức phí này trên thực tế vẫn thấp, chưa bù đắp được chi phí và còn nhiều điểm chưa hợp lý trong quá trình triển khai. Trong bối cảnh TTCK đã có sự phát triển tương đối ổn định, thu hút ngày càng nhiều tổ chức, cá nhân tham gia và
|
“Nên tính phí linh hoạt” Ông Ngô Phương Chí, Phó giám đốc CTCK Bảo Việt Trong quá khứ, chúng ta đã không tính nhiều loại phí hoặc tính phí với mức thấp vì thị trường đóng băng. Bây giờ thị trường đang nóng trở lại, liệu có hợp lý không khi chúng ta áp dụng mức phí này cho cả khi thị trường rơi vào tình trạng suy thoái? Theo tôi, chúng ta nên có cơ chế linh hoạt để có thể tạo ra mức phí hợp lý trên cơ sở bù đắp chi phí nhưng vẫn linh hoạt theo từng giai đoạn của thị trường. Chúng ta đang trong giai đoạn muốn thu hút các công ty đại chúng tham gia giao dịch tập trung, vậy với mức thu phí như dự kiến, liệu có hấp dẫn họ tham gia? Với quan điểm tạo điều kiện cho các CTCK tham gia làm thành viên giao dịch, cần xem xét lại mức phí ban đầu, mặc dù mức phí thường niên là bình thường.
Ông Vũ Dương Hiền, Chủ tịch HĐQT CTCK Hải Phòng Tôi hoàn toàn đồng ý với dự thảo của UBCKNN, tuy nhiên, việc nâng đột ngột mức phí thường niên từ 20 triệu đồng lên 50 triệu đồng, nếu nghe về con số thì có thể không cao, nhưng nếu tính theo tỷ lệ phần trăm, mức phí mới tăng 250% so với mức cũ liệu có quá cao? Phí thành viên giao dịch, theo tôi, còn cao hơn cả các nước khác trên thế giới. Với phí niêm yết bổ sung, mặc dù dưới góc độ doanh nghiệp niêm yết, đây là mức phí chấp nhận được, nhưng có lẽ cần xem xét phân cấp một cách linh hoạt để tạo điều kiện cho doanh nghiệp bù đắp chi phí hợp lý.
Ông Nguyễn Thanh Kỳ, Tổng thư ký Hiệp hội Kinh doanh chứng khoán Theo tôi, nên đặt biểu tính phí gồm cả phần tĩnh và động để vừa đảm bảo chi phí cố định của các đơn vị cung cấp dịch vụ, vừa phù hợp với từng giai đoạn nóng - lạnh của TTCK. Riêng với phí thành viên, nên mở hẳn hoặc đóng hẳn. Nếu chúng ta đã cấp phép thành lập CTCK mà lại đặt điều kiện cao với mức phí thành viên lớn để họ không tham gia thị trường được thì việc cấp phép thành lập CTCK nhằm mục đích gì? Hiện nhiều CTCK có vốn điều lệ nhỏ nên việc nộp một khoản phí lớn là không đơn giản. Nhưng ngược lại, khi xác định đặt tiêu chí cao ngay từ đầu, khi đó năng lực của các CTCK cả về tài chính, công nghệ đều mạnh thì mấy trăm triệu đồng phí không phải là con số đáng kể. |
việc các Sở GDCK, TTGDCK, Trung tâm Lưu ký chuyển thành các đơn vị hành chính sự nghiệp có thu, tiến tới xóa bỏ trợ cấp ngân sách nhà nước thì việc thực hiện thu phí một cách đầy đủ và chính xác là hết sức cần thiết. Có lẽ đây là lý do khiến trong dự thảo chính sách phí và lệ phí đối với các tổ chức kinh doanh và cung cấp dịch vụ chứng khoán, điểm nổi bật đầu tiên là việc gia tăng mức thu các khoản phí và xuất hiện thêm nhiều loại phí mới.
Trước hết là việc xuất hiện thêm khoản phí chấp thuận thành viên đối với các CTCK, phí chấp thuận niêm yết (niêm yết mới và niêm yết bổ sung), phí thực hiện quyền. Phí chấp thuận thành viên đối với CTCK tại Sở GDCK, TTGDCK là 300 triệu đồng (riêng thị trường trái phiếu chuyên biệt hoặc thị trường giao dịch cổ phiếu công ty đại chúng, nếu CTCK chưa là thành viên thị trường niêm yết thì mức phí là 100 triệu đồng). Ngoài ra, phí sử dụng thiết bị đầu cuối của CTCK là thành viên Sở GDCK, TTGDCK tăng 250% so với mức cũ, lên 50 triệu đồng/thiết bị/năm. Theo một số CTCK, mức phí này không phải là cao, nhưng điều quan trọng là chất lượng cung cấp dịch vụ của Sở GDCK, TTGDCK có tương xứng với mức này?
Đối với các công ty niêm yết, mức phí phải nộp sẽ nhiều hơn, không chỉ tăng lên với các khoản hiện có mà còn xuất hiện thêm nhiều khoản phí mới như: đăng ký lưu ký lần đầu, cấp phép niêm yết bổ sung, niêm yết bổ sung, phí thực hiện quyền... Bởi lẽ, trước đây các nghiệp vụ này mất khá nhiều công sức của phía Sở GDCK, TTGDCK và Trung tâm Lưu ký nhưng lại chưa có nguồn thu để bù đắp.
Riêng đối với các công ty đại chúng chưa niêm yết, mặc dù dự kiến đầu năm 2008 mới xây dựng xong thị trường nhưng mức phí dự kiến để các công ty này đăng ký giao dịch là 10 triệu đồng/tổ chức.
Bên cạnh các loại phí mà Sở GDCK, TTGDCK được thu, một loại phí nữa mà các nhà xây dựng chính sách quan tâm là phí liên quan đến tư vấn cổ phần hóa, tư vấn niêm yết, bảo lãnh phát hành, phát hành chứng chỉ quỹ ra công chúng, phí giao dịch. Để tránh sự cạnh tranh không lành mạnh giữa các CTCK (đưa mức phí giao dịch về 0% như thời gian vừa qua), mức phí giao dịch mới dự kiến giới hạn trong khoảng 0,15- 0,5% giá trị giao dịch, mức phí giao dịch trái phiếu từ 0,05 - 0,1%. Mức phí tư vấn cổ phần hóa, tư vấn niêm yết, bảo lãnh phát hành trong giai đoạn vừa qua được coi là chưa hợp lý vì không bao quát toàn bộ các tình huống doanh nghiệp. Do đó, có trường hợp đơn vị tư vấn phải chịu lỗ vì mức quy định khung trần hoặc đôi khi doanh nghiệp lại hạ phí quá thấp để cạnh tranh. Để khắc phục tình trạng này, trong dự thảo mới, căn cứ tính mức phí sẽ không đặt giới hạn trần mà chỉ để giới hạn sàn. Theo đó, các doanh nghiệp sẽ tự thỏa thuận phí, nhưng không dưới 2% tổng giá trị bảo lãnh phát hành, thay vì mức khống chế trần 3% như hiện nay. Mức phí phát hành chứng chỉ quỹ trước đây được các đơn vị áp dụng coi là quá cao, sắp tới dự kiến sẽ đưa ra 3 mức trần là: 2% nếu chào bán dưới 500 tỷ đồng, 1,5% nếu chào bán từ 500 -1.000 tỷ đồng và 1% nếu khối lượng chào bán trên 1.000 tỷ đồng.
Một nét mới tiếp theo của chính sách phí và lệ phí đang dự thảo là sẽ thu phí đối với các giao dịch sửa lỗi và hủy giao dịch với mức tương ứng là 500.000 đồng/giao dịch và 1 triệu đồng/giao dịch. Theo UBCKNN, việc đặt ra mức phí này là nhằm tăng cường trách nhiệm của các CTCK khi thực hiện môi giới, giao dịch và nhập lệnh. Tuy nhiên, phía CTCK sẽ thỏa thuận với khách hàng mức bồi thường hủy giao dịch nhưng không quá 10% tổng giá trị giao dịch. Việc đưa ra mức phí trên được đánh giá là hiệu quả, tránh hiện tượng làm giá do đặt lệnh nhằm tạo cung - cầu giả tạo.
Mặc dù trên thực tế có nhiều ý kiến chưa đồng tình với dự thảo nhưng nhìn chung, với cách quy định phí và lệ phí như hiện nay, cả phía nhà đầu tư và các CTCK đều có thể chấp nhận được. Chính sách phí và lệ phí mới này sẽ làm tăng đáng kể các khoản thu của Sở GDCK, TTGDCK, có thể là động lực để các đơn vị này cung cấp dịch vụ tốt hơn cho thị trường nói chung, các CTCK và nhà đầu tư nói riêng.
