Nguyên nhân chính là những diễn biến bất ổn mới nhất từ TTCK toàn cầu ngày 7.11. Sự thiếu hụt cầu ngoại cũng tạo nên một ngày giao dịch có khối lượng và giá trị thấp chưa từng có trong 36 phiên trở lại đây.
Kinh tế Mỹ bất ổn, vốn ngoại chảy chậm
TTCK thế giới, đặc biệt là Hoa Kỳ đã trải qua một ngày giao dịch (7.11) rất ảm đạm khi tất cả các chỉ số CK cơ bản đều mất điểm nghiêm trọng. Chỉ số Dow Jones công nghiệp giảm 360,92 điểm, mức giảm mạnh nhất trong vòng một năm trở lại đây. Chỉ số S&P 500 giảm 44,65 điểm, Nasdaq giảm 76,42 điểm. TTCK Châu Âu cũng có một phiên tồi tệ khi tất cả các thị trường chính cũng "đỏ lòe" một màu như DJ Euro Stoxx giảm 7 điểm, FTSE 100 giảm 89,8 điểm... Tại Châu Á, chỉ số NIKKEI 225 của Nhật mất kỷ lục 325,11 điểm, chỉ số CSI 300 của Trung Quốc cũng giảm 256,96 điểm. Theo thống kê của hãng tin tài chính Bloomberg, gần như toàn bộ các chỉ số của những TTCK chính trên thế giới đều giảm.
Theo bình luận của các chuyên gia phân tích quốc tế, cú sụt giảm này bắt nguồn từ TTCK Hoa Kỳ khi những thông tin về hậu quả của vụ khủng hoảng tín dụng cho vay được công bố. Ngân hàng Morgan Stanley hôm thứ 4 vừa qua công bố lợi nhuận quý đã giảm tới 2,5 tỉ USD do tác động từ những khoản đầu tư có liên quan đến lĩnh vực cho vay dưới tiêu chuẩn.
Theo Hãng tin BBC, các khoản nợ được ghi trong bảng cân đối kế toán của Morgan Stanley có tổng giá trị lên tới 6 tỉ USD trong khi chỉ hai tháng qua, sự giảm giá của những tài sản này đã lên tới 3,7 tỉ USD. Sau khi Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) thực hiện liên tiếp hai lần cắt giảm lãi suất trong vòng 2 tháng, TTCK toàn cầu đã có sự phục hồi. "Sau động thái này, thị trường vẫn dè chừng vì chưa có những con số cụ thể về tác hại của vụ bê bối tín dụng. Đây là thời điểm có thông tin và nó cho thấy vẫn còn nhiều nguy cơ chưa thể giải quyết".
Những biến động của TTCK quốc tế đã ảnh hưởng mạnh đến quyết định đầu tư của NĐTNN trên TTCK VN. Thống kê cho thấy lần đầu tiên kể từ những ảnh hưởng ban đầu của cơn khủng hoảng tín dụng tại Mỹ giữa tháng 9, NĐTNN lại giảm mức giao dịch thấp nhất với 695.030 CK mua vào và 463.930 CK bán ra. Trong thời gian từ 10-19.9, giao dịch mua trung bình của khối này cũng chỉ đạt 679.000 CK.
Đây là sự sụt giảm rất đáng chú ý bởi ngay khi thị trường có tốc độ điều chỉnh giảm đột ngột như trong 10 phiên gần đây, khối lượng mua vào của NĐTNN vẫn được duy trì trung bình 2,17 triệu CK/phiên. Ngoài ra, khối lượng giao dịch của khối này phiên ngày 8.11 dồn vào duy nhất 2/45 mã là PPC và DPM với xấp xỉ 62% khối lượng.
VN-Index hướng đến ngưỡng 1.000 điểm?
Kết thúc phiên giao dịch ngày 8.11, VN-Index đóng cửa mức 1.026,47 điểm, giảm 4,73 điểm. Nếu căn cứ thuần túy vào con số, đây là một phiên có mức giảm không đáng lo ngại.
Tuy nhiên, diễn biến chỉ số này trong cả phiên giao dịch đã cho thấy một bức tranh khác: VN-Index tăng khá đầu ngày, thậm chí có đạt mức cao hơn mức đóng cửa phiên trước nhưng lại giảm trở lại về cuối phiên. Điều đó cho thấy nỗ lực phục hồi đã bất thành khi lượng cung xả hàng mạnh áp đảo. Hoạt động xả hàng cắt lỗ là nguyên nhân tạo nên những phiên sụt giảm hoặc tăng không đáng kể với biên độ dao động của VN-Index thấp: Những nỗ lực của bên mua không đạt kết quả hay đúng hơn là chịu thua khi bên bán tranh thủ đẩy mạnh bán ra tại các phiên tăng giá.
Khối lượng giao dịch thấp đột biến trong phiên có thể được lý giải từ động thái tạm thời đứng ngoài thị trường của NĐTNN. Ba phiên giao dịch đầu tuần, khối lượng mua vào (tính riêng khớp lệnh) của khối này đóng góp trung bình 18,2% khối lượng toàn thị trường. Cũng tương tự như hồi tháng 9, diễn biến giao dịch của NĐTNN có sôi động trở lại hay không còn phụ thuộc nhiều vào tình hình thế giới. Một điểm đáng ngại là 36/45 mã được NĐTNN mua vào có khối lượng giao dịch dưới 10.000 CP. Điều đó chứng tỏ các giao dịch này chỉ thuộc về NĐT cá nhân hay đúng hơn là nguồn tiền chuyên nghiệp của các tổ chức đã không tham gia nhiều.
Từ góc độ kỹ thuật, thị trường đang có mức hỗ trợ khá mạnh ở vùng 1.020-1.030 điểm do gặp đường hỗ trợ chủ đạo của chu kỳ tăng tháng 9 vừa qua. Đường xu hướng này được hình thành từ 3 điểm: Điểm đáy 875 điểm ngày 20.8 và hai điểm VN-Index thử thành công (retest) mức hỗ trợ các ngày 29.8 và 13.9. Đường xu hướng tạo nên một mức hỗ trợ mạnh và thông thường VN-Index khó có thể phá vỡ ngay lập tức trong một phiên. Ngày 8.11, VN-Index mở cửa trên mức đóng cửa phiên trước là một phản ứng với đường hỗ trợ này, tuy nhiên do áp lực bán tăng, nhất là ở nhóm CP lớn nên nỗ lực tăng điểm đã không thành. Mức hỗ trợ sẽ càng vững nếu thời gian hình thành càng dài.
Tuy nhiên, một yếu tố chưa được tính đến là biến động từ TTCK quốc tế tác động đến sức mua của NĐTNN và khả năng VN-Index giảm xuống dưới mức 1.020 điểm là hoàn toàn có thể. Khi đó, VN-Index sẽ chỉ còn mức hỗ trợ khoàng 1.000 điểm và được coi như "thành luỹ cuối cùng" khi nằm trên đường hỗ trợ dài hạn hình thành từ đáy tháng 8.2006. Đường hỗ trợ dài hạn này đã tạo nên chu kỳ phục hồi ngoạn mục tháng 9 vừa qua. Liệu mức hỗ trợ này sẽ ngăn bước giảm để đưa thị trường vào giai đoạn tích luỹ cho chu kỳ bùng nổ mới đầu 2008?