Với doanh thu hàng năm vào khoảng 8 - 9 tỷ USD, Tập đoàn Dầu khí VN (PVN) hiện là công ty nhà nước hoạt động có lãi nhất và cũng là DN đóng góp nhiều nhất vào ngân sách quốc gia. Nhắm tới mục tiêu phát triển dầu khí trở thành ngành kinh tế - kỹ thuật quan trọng, đồng bộ từ thăm dò, khai thác, vận chuyển, chế biến đến phân phối, xuất - nhập khẩu, PVN đã nhanh chóng cổ phần hóa thành công hàng chục công ty trực thuộc.
Đứng mũi chịu sào
Với sản lượng khoảng 350.000 thùng/ngày, VN là nước sản xuất dầu thô lớn thứ 3 ở khu vực Đông Nam Á. Việc mạnh dạn trao quyền tự quyết và tự chủ tài chính đã tạo nên sự thay đổi về chất trong hoạt động sản xuất - kinh doanh cho các DN thành viên. Trong số các DN đã khẳng định được vị thế của mình sau cổ phần hóa, có thể kể đến 4 DN đang niêm yết và giao dịch trên hai sàn giao dịch chứng khoán tập trung, đó là: Tổng công ty cổ phần Khoan và Dịch vụ khoan Dầu khí (PVD), CTCP Dịch vụ - Du lịch dầu khí (PET), Tổng công ty cổ phần Bảo hiểm Dầu khí VN (PVI) và Tổng công ty cổ phần Kỹ thuật Dầu khí (PVS). Ngoại trừ PET (vốn điều lệ 250 tỷ đồng), 3 DN còn lại đều thuộc dạng “ông lớn” trên TTCK với mức vốn điều lệ xấp xỉ 1.000 tỷ đồng. Ngay từ lúc “chào sàn”, các DN dầu khí đã nhanh chóng nhận được sự quan tâm “săn đón” từ phía cộng đồng. Cùng với lợi nhuận đột biến và tính thanh khoản cao, các loại cổ phiếu dầu khí đều đã ít nhiều đáp ứng được kỳ vọng của nhà đầu tư. Những “quả ngọt” đầu mùa này đang là động lực niêm yết, là niềm hy vọng “lên đời” cho các DN sắp đến tuổi “cập sàn”.
Ngược dòng lịch sử
DN dầu khí đầu tiên thực hiện đấu giá rộng rãi cổ phiếu ra công chúng là PVD. Gần 1 năm sau khi tổ chức đấu giá thành công với mức giá trúng bình quân 13.500 đ/CP, PVD đã tham gia niêm yết trên Sở GDCK TP. HCM (HOSE) với mức giá chào sàn ấn tượng 130.000 đ/CP. Câu chuyện “lên đời” chưa hề có ý định kết thúc tại đó; và giấc mơ “Ông chủ Chelsea” còn được nối dài khi giá PVD tăng một mạch lên hơn 300.000 đ/CP. Ngủ quên trên chiến thắng, ngược dòng cùng thị trường PVD đã nhanh chóng chạm giá 200.000 đ/CP khi VN-Index “hồi” về dưới mức 900 điểm. Cùng bao thăng trầm trong vòng xoáy thị trường, PVD vẫn thể hiện được bản lĩnh “cánh chim đầu đàn” của dòng họ PV và thị giá cổ phiếu đang ổn định, vững chắc tìm lại “đỉnh cao” cũ.
Sau ánh hào quang của PVD, việc đấu giá cổ phần của PET đã diễn ra tương đối trầm lắng. Tình hình giao dịch của cổ phiếu này thời gian trên OTC tuy có “ăn theo” diễn biến TTCK tập trung, nhưng dường như PET luôn bị “lấp lá” bởi các cổ phiếu “anh chị” cùng ngành khác. Chỉ đến khi lên sàn đúng thời điểm, PET mới “chợt” được phát hiện như một ngôi sao mới. Cùng những thông tin chia thưởng hấp dẫn, cổ phiếu này đã nhanh chóng nhân đôi lợi nhuận cho các nhà đầu tư.
Phiên đấu giá PVI đúng vào thời điểm “nóng” của thị trường đã để lại dấu ấn khó phai trong nhiều nhà đầu tư và tạo một “hiện tượng” trên TTCK VN. Dù khối lượng chào bán là hơn 11,7 triệu CP, nhưng nhà đầu tư đã đăng ký mua gấp gần 30 lần (303 triệu CP) và giá trúng đấu giá bình quân đạt 160.250 đồng/CP. Khác với PVD và PET, những cổ đông đầu tiên của PVI vẫn đang phải “ươm hy vọng”, khi thị giá cổ phiếu trên sàn sau đợt tăng nóng vừa qua mới chỉ ở dạng gần hòa vốn. Việc đang “ngâm” chưa cho niêm yết cổ phiếu đấu giá lần 2 của PVI (với mức giá hợp lý hơn rất nhiều) đang tạo ra một sự “bất đồng chính kiến” trong chính nội bộ nhà đầu tư PVI.
Sau nhiều lần trì hoãn, cổ phiếu PVS đã được đem ra đấu giá vào thời điểm thị trưòng kém sôi động (tháng 8/2006), tuy vậy cổ phiếu này vẫn được nhiều nhà đầu tư đánh giá cao khi giá đấu thành công bình quân là 37.000 đ/CP. Là cổ phiếu cuối cùng trong số 4 CP trên lên niêm yết, PVS đã bứt phá từ mức chào sàn 125.000 đ/CP lên mức 165.000 đ/CP trong vòng 1 tháng.
Mỗi nhà mỗi cảnh
Hoà đồng vào sự phát triển bền vững của ngành, các công ty hoạt động trong lĩnh vực dầu khí đều có cơ hội bứt phá trong tương lai. Đầu tư vào các DN mạnh trong ngành dầu khí, bởi vậy, có thể được xem như một sự đầu tư lâu dài với lợi nhuận ổn định. Dù đã là những công ty cổ phần đại chúng, các công ty vẫn nhận được sự hỗ trợ hiệu quả từ PVN với tư cách là cổ đông lớn. Nhìn chung, cả 4 công ty PVD, PET, PVI và PVS đều đạt mức tăng trưởng lợi nhuận ấn tượng trong 9 tháng đầu năm 2007.
Việc khai thác hiệu quả dàn khoan tự nâng 90 m của PVD đã giúp DN này đạt lợi nhuận 188 tỷ đồng trong quý III/2007, gấp 5 lần quý I/2007, đưa tổng lợi nhuận sau thuế 9 tháng đầu năm 2007 đạt khoảng 430 tỷ đồng. Trong kế hoạch phát triển của mình, PVD tiếp tục đầu tư mạnh vào mảng dịch vụ truyền thống được Nhà nước bảo hộ và có lợi thế cạnh tranh là khoan thăm dò và kỹ thuật giếng khoan. Việc đưa vào sử dụng giàn khoan trên cạn hứa hẹn sẽ tăng thêm nhiều lợi nhuận cho PVD từ quý IV/2007. Kế hoạch đóng mới giàn khoan tự nâng 140 m là một đảm bảo cho việc thích ứng với các đòi hỏi cao hơn của thị trường trong tương lai. Việc chuyển đổi mô hình từ công ty sang tổng công ty, cũng như việc góp vốn thành lập một loạt công ty con và liên doanh mới đã phần nào cho thấy được tầm nhìn sâu rộng của lãnh đạo PVD.
Sau 9 tháng đầu năm 2007, PET đã đạt lợi nhuận sau thuế hơn 37 tỷ đồng, vượt 18% so với kế hoạch cả năm 2007, tăng 640% so với cùng kỳ năm 2006. Đóng góp đáng kể vào thành tích này là mảng dịch vụ phân phối điện thoại di động Nokia (hiện đã được triển khai ra toàn quốc), phân phối phân đạm cho PVFCCo. và hoạt động sản xuất bình khí cho PVN. Tuy nhiên, trong tương lai gần, PET sẽ triển khai dự án sản xuất ethanol và xây dựng Setco. Việc huy động và sử dụng hiệu quả nguồn vốn huy động lớn cho hai dự án trên (đều thuộc loại lĩnh vực mới) sẽ là một thách thức không nhỏ cho PET. Tower
Theo thống kê mới nhất của Hiệp hội Bảo hiểm VN, PVI hiện chiếm thị phần lớn nhất trong gần 20 DN bảo hiểm phi nhân thọ đang hoạt động. Quý III/2007, PVI đạt lợi nhuận sau thuế hơn 53 tỷ đồng, tăng 46% so với quý II. Lũy kế 9 tháng đầu năm, lợi nhuận sau thuế đạt 150 tỷ đồng trên 800 tỷ đồng vốn điều lệ, một tỷ lệ rất khả quan trong tương quan ngành bảo hiểm. Lợi thế “đặc biệt của PVI là có nguồn bảo hiểm khổng lồ từ toàn ngành dầu khí và cơ hội hợp tác đầu tư tài chính cùng các đối tác trong ngành.
PVS với 14 công ty con trực thuộc hoạt động đa ngành đã trở thành một nhà cung ứng dịch vụ kỹ thuật dầu khí hàng đầu tại VN. Hoạt động trong một lĩnh vực dịch vụ đầy tiềm năng như cung ứng tàu chuyên dụng, dịch vụ cảng, thiết bị dầu khí... PVS có cơ hội lớn trong tương lai khi cơ cấu tổ chức được thay đổi theo hướng tinh giản. Trong 8 tháng đầu năm 2007, PVS đạt lợi trước thuế 180 tỷ đồng, bằng 85,7% kế hoạch cả năm. Vừa qua, PVS đã trúng thầu hợp đồng và hiện đang liên doanh với Petronas (Malaysia) để cung cấp dịch vụ của mình ra thị trường nước ngoài. Đây là bước đột phá, khẳng định sự trưởng thành của PVS và phù hợp với chiến lược phát triển chung của PVN, đảm bảo sự tăng trưởng bền vững cho DN.
