“Ngân hàng 5.000 tỉ”, nên hay không?

Kế hoạch thành lập

PetrovietnamBank có số vốn điều lệ 5.000 tỉ đồng (trong đó Tập đoàn dầu khí Việt Nam (Petrovietnam) nắm giữ 41% vốn điều lệ) đang là một chủ đề nóng của thị trường trong những ngày qua. Trong văn bản gửi Thủ tướng Chính phủ, Petrovietnam nói về lý do thành lập ngân hàng có vốn điều lệ ban đầu tới 5.000 tỉ đồng như sau: “Với quy mô vốn ban đầu này, PetrovienamBank được xem như một trong các ngân hàng có quy mô vốn điều lệ lớn nhất so với các ngân hàng thương mại cổ phần tại cùng thời điểm. PetrovienamBank sẽ có đủ tầm cỡ trong quan hệ giao thương và hợp tác trên thị trường trong nước và quốc tế”. Trao đổi với Thanh Niên về vấn đề này, một đại diện cấp cao trong Ban trù bị thành lập PetrovietnamBank nói: “Các ông khác bán hàng theo kiểu “chợ quê”, chúng tôi bán hàng theo kiểu siêu thị nên phải khác chứ. Thành lập 5.000 tỉ đồng là còn ít đấy”.

Petrovietnam cũng tỏ ra rất tự tin về năng lực kinh doanh trong lĩnh vực ngân hàng: “Với kinh nghiệm hơn 10 năm phát triển trong lĩnh vực tài chính phi ngân hàng, qua việc thường xuyên tiếp cận, làm việc với các định chế tài chính quốc tế trong hoạt động dầu khí, Petrovietnam đã chuẩn bị được đầy đủ một đội ngũ cán bộ đủ năng lực về chuyên môn, kinh nghiệm làm nòng cốt cho việc ra đời của PetrovietnamBank theo hướng một ngân hàng thương mại cổ phần hiện đại và tối đa hóa được lợi nhuận ngay trong thời gian đầu hoạt động kinh doanh”.  

Không giống như sự tự tin của Petrovietnam, các chuyên gia trong giới ngân hàng lại cực kỳ hoài nghi. Một chuyên gia hàng đầu trong giới ngân hàng cho biết: “Một ngân hàng thương mại được đánh giá là có tầm cỡ trên thị trường không phải là do ngân hàng đó có vốn điều lệ lớn mà là ngân hàng đó có tổng tài sản có khả năng sinh lời là bao nhiêu. Việc cho rằng thành lập một ngân hàng có vốn điều lệ lớn tới 5.000 tỉ đồng là sẽ tạo ra một ngân hàng tầm cỡ thể hiện rằng họ không hiểu về kinh doanh ngân hàng hoặc hiểu kinh doanh ngân hàng theo một nghĩa rất khác”.

Chủ tịch Hội đồng quản trị một ngân hàng cổ phần rất có tiếng tại Hà Nội nói: “Nếu không có quy định vốn điều lệ tối thiểu của một ngân hàng cổ phần được thành lập mới là 1.000 tỉ đồng thì chỉ thành lập một ngân hàng cỡ 500 tỉ đồng là tốt nhất. Thành lập một ngân hàng 5.000 tỉ đồng nhằm mục đích gì? Ngân hàng chứ có phải là một công ty đầu tư đi đầu tư chứng khoán đâu mà cần vốn điều lệ cực lớn từ ban đầu”. Ông này cho biết thêm: “Việc kinh doanh ngân hàng cần có thời gian để thiết lập bộ máy, chi nhánh mạng lưới và hệ thống khách hàng nên không cần vốn điều lệ quá nhiều trong thời gian đầu”. Vị Chủ tịch Hội đồng quản trị này đưa ra nhận xét: “Những người hiểu biết thực sự về ngân hàng sẽ không làm một ngân hàng vốn điều lệ ban đầu tới 5.000 tỉ đồng bởi sẽ không một ai có thể chịu được sức ép lợi nhuận đối với 5.000 tỉ đồng vốn điều lệ ở một ngân hàng mới; trừ khi họ có những mục tiêu khác ngoài việc kinh doanh dịch vụ ngân hàng”.

Thành viên thường trực Hội đồng quản trị của một ngân hàng cổ phần được coi là số 1 Việt Nam hiện nay thì bình luận: “Bây giờ người ta cứ nhao nhao lên đi thành lập ngân hàng, người người muốn lập ngân hàng, nhà nhà muốn lập ngân hàng, coi việc thành lập ngân hàng giống như mua mớ rau ngoài chợ vậy. Nếu việc làm một ngân hàng vốn điều lệ 5.000 tỉ đồng dễ thế thì chúng tôi đã tăng vốn lên 5.000 tỉ đồng rồi. Thế nhưng, bây giờ người ta chỉ quan tâm đến cổ phiếu thôi chứ không quan tâm nhiều đến khía cạnh chuyên môn trong việc kinh doanh ngân hàng. Đây là một điều hết sức nguy hiểm bởi kinh doanh ngân hàng không chỉ liên quan đến tiền của những người góp vốn mà liên quan đến rất nhiều người khác trong xã hội - những người gửi tiền vào ngân hàng để ngân hàng đem tiền đi kinh doanh”.