Việc nghiên cứu và áp dụng quyền chọn chứng khoán (option) vào giao dịch trên thị trường chứng khoán Việt Nam làm đa dạng hoá sản phẩm cho thị trường. Mặt khác, nó còn tạo ra công cụ để bảo vệ nhà đầu tư trước những rủi ro của sự biến động về giá.
Nó cũng tạo thêm một sân chơi mới cho các nhà đầu tư kể cả nhà đầu tư nhỏ lẻ vốn ít và góp phần nâng cao tính cạnh tranh của Thị trường chứng khoán (TTCK) Việt Nam trong quá trình hội nhập.
Quyền chọn chứng khoán cho phép người nắm giữ hợp đồng cơ hội (nhưng không bắt buộc thực hiện) mua hoặc bán chứng khoán với giá được thỏa thuận trước. Người mua quyền chọn trả cho người bán quyền chọn một số tiền gọi là phí quyền chọn.
|
Bài viết này được tóm lược từ Luận văn thạc sĩ kinh tế của tác giả với đề tài: “Quyền chọn và khả năng áp dụng cho thị trường chứng khoán Việt Nam”. |
Người bán hoặc người phát hành quyền chọn bắt buộc phải thực hiện hợp đồng nếu như người mua quyền chọn yêu cầu. Một hợp đồng quyền chọn được thực hiện tại bất cứ thời điểm nào trước khi đáo hạn được gọi là quyền chọn theo kiểu Mỹ và chỉ có thể thực hiện được vào ngày đáo hạn thì được gọi là quyền chọn theo kiểu Châu Âu.
Linh hoạt phòng ngừa rủi ro
Khi nhà đầu tư có dự định mua chứng khoán và kỳ vọng giá của chứng khoán đó sẽ tăng lên trong tương lai thì họ sẽ phòng ngừa rủi ro bằng cách mua một quyền chọn mua. Đến thời điểm đáo hạn của hợp đồng quyền chọn, nếu giá chứng khoán lên cao như dự đoán thì người sở hữu quyền chọn sẽ thực hiện hợp đồng và mua chứng khoán theo giá đã thoả thuận tại thời điểm ký hợp đồng.
Điều này sẽ có lợi hơn so với phải mua theo giá hiện tại trên thị trường, khoản lãi này là không giới hạn tuỳ thuộc vào chênh lệch giữa giá chứng khoán hiện tại và giá chốt trên hợp đồng.
Trong trường hợp này, nếu giá chứng khoán diễn biến ngược lại so với dự đoán thì người sở hữu quyền chọn sẽ không thực hiện hợp đồng và chỉ chịu một khoản lỗ giới hạn bằng với khoản phí mua quyền chọn.
Ngược lại khi nhà đầu tư đang sở hữu chứng khoán và họ dự đoán trong tương lai giá chứng khoán sẽ giảm thì sự lựa chọn cho nỗi lo về giá của họ đối với chứng khoán đang sở hữu là mua một quyền chọn bán. Nếu có công cụ quyền chọn chứng khoán thì nhà đầu tư sẽ không bị hoảng loạn khi thị trường đảo chiều vì họ đã mua “bảo hiểm” về giá.
Đây là thời điểm chín muồi để triển khai quyền chọn chứng khoán vào giao dịch trên TTCK Việt Nam. Bởi thị trường chứng khoán Việt nam đã phát triển đủ lớn và đáp ứng những yêu cầu cơ bản cho việc áp dụng quyền chọn chứng khoán. Đó là tính thanh khoản trên thị trường chứng khoán ngày càng cao; hàng hóa tăng mạnh cả về số lượng lẫn chất lượng; đã xuất hiện nhiều công ty cổ phần đại chúng lớn, sắp tới đây sẽ tiến hành cổ phần hóa gắn kết niêm yết trên thị trường chứng khoán các công ty hàng đầu, các tổng công ty lớn như: các ngân hàng quốc doanh (Vietcombank, BIDV, Incombank), tổng công ty Bưu chính Viễn thông (Vinaphone, Mobifone), tập đoàn dầu khí Petrolimex; đã có sự tham gia giao dịch rất lớn của các nhà đầu tư nước ngoài …
Để chuẩn bị cho sự ra đời của sản phẩm này, công việc trước mắt là Chính phủ, Uỷ Ban Chứng khoán Nhà nước cùng với Bộ Tài Chính, các cơ quan quản lý cần phải tiến hành xây dựng môi trường pháp lý điều chỉnh và kiểm soát hoạt động của lĩnh vực này; đẩy mạnh công tác nghiên cứu ứng dụng các mô hình tổ chức sàn giao dịch quyền chọn nước ngoài vào Việt Nam cho phù hợp với tình hình hiện tại; tuyên truyền, phổ biến và đào tạo về quyền chọn chứng khoán nhằm nâng cao kiến thức và sự hiểu biết cho công chúng đầu tư.
