Chính sách với người lao động cần đúng luật và đảm bảo công bằng để họ thực sự yên tâm làm việc.

Theo văn bản này thì những lao động chấm dứt hợp đồng trước ngày 19/1/2008 sẽ không bị thu hồi cổ phiếu ưu đãi và tiền thưởng. Tuy nhiên, nó lại gây ra sự hoang mang cho những lao động đang làm việc tại Công ty. Bởi vì, kể từ ngày 19/1/2008, nếu nghỉ việc (không phải nghỉ hưu và nghỉ theo yêu cầu của Công ty) sẽ bị thu hồi cổ phiếu ưu đãi và tiền thưởng.

“Thực ra, Công ty đang làm ăn rất tốt, người lao động rất muốn gắn bó để có thu nhập ổn định, hưởng chế độ lương thưởng và cổ phiếu ưu đãi. Nhưng quy định như Quy chế khiến cho chúng tôi không thực sự yên tâm làm việc”, một công nhân đang làm việc tại Rạng Đông cho biết.

Theo công nhân này, nếu thực hiện như vậy thì không công bằng cho người lao động ở lại với doanh nghiệp. Vì cùng được mua cổ phiếu ưu đãi, thời điểm, giá tiền như nhau, nhưng tại sao người chấm dứt hợp đồng trước thời điểm 19/1/2008 thì không bị thu, mà người đi sau, cống hiến nhiều hơn cho doanh nghiệp, lại bị thu hồi khi chấm dứt hợp đồng lao động? Ngoài ra, khi cán bộ, công nhân, lao động (CBCNLĐ) chuyển sang đơn vị làm việc khác thì ngoài việc bị thu hồi cổ phiếu ưu đãi, họ còn phải nộp lại 100% số tiền thưởng cả năm đã được nhận của năm tài chính liền kề. Trong bản dự thảo lấy ý kiến chỉ đưa ra mức thu hồi 40% tổng số tiền thưởng nhưng trong bản chính thức được Công ty công bố lại nâng lên 100%?

Theo Quy chế mà Rạng Đông vừa ban hành, điều kiện để được tiền thưởng hàng năm là: “Là CBCNLĐ đang làm việc tại Công ty có thời gian làm việc tại Công ty liên tục từ 3 tháng trở lên tính đến 31/12 của năm tài chính, không vi phạm kỷ luật từ khiển trách trở lên trong năm tài chính hoặc không mắc sai phạm đang chờ xử lý”. Quy chế cũng quy định: “Nếu CBCNLĐ chuyển sang đơn vị làm việc khác, thôi việc hoặc chấm dứt HĐLĐ (trừ nghỉ hưu và nghỉ theo yêu cầu của Công ty) thì Công ty thu hồi 100% tổng số tiền thưởng hàng năm mà CBCNLĐ đã được nhận của năm liền kề năm nghỉ hoặc chuyển việc”.

Theo Công ty hợp danh Luật Việt, việc thu hồi tiền thưởng mà CBCNLĐ đã được nhận của năm liền kề năm nghỉ hoặc chuyển việc là trái pháp luật bởi vì khoản tiền thưởng đã được nhận của năm liền kề năm nghỉ hoặc chuyển việc mà Công ty trả cho CBCNLĐ là do những người này đã có những đóng góp nhất định cho Công ty trong năm liền kề đó. Ngoài ra, Công ty đã thưởng tiền cho họ tức là họ có quyền sở hữu hợp pháp số tiền đó, không có lý do gì để Công ty thu hồi.

Đối với việc thu hồi cổ phiếu thưởng, Phần B/7 của Quy chế quy định: “Đối với cổ phiếu thưởng, CBCNLĐ chuyển sang đơn vị làm việc khác, thôi việc hoặc chấm dứt HĐLĐ (trừ nghỉ hưu và nghỉ theo yêu cầu của Công ty) thì Công ty sẽ thu hồi lại số cổ phiếu thưởng”. Tuy nhiên, theo Quyết định 100/2005/QĐ-BTC ngày 28/12/2005 về việc ban hành bốn chuẩn mực kế toán Việt Nam (đợt 5) thì việc phát hành cổ phiếu thưởng chính là phát hành cổ phần phổ thông. Theo Điều 91 Luật Doanh nghiệp về việc mua lại cổ phần theo quyết định của công ty thì “công ty chỉ có quyền mua lại không quá 30% tổng số cổ phần phổ thông đã bán”. Do vậy, trong trường hợp này, Rạng Đông chỉ được quyền mua lại tối đa 30% tổng số cổ phiếu thưởng mà Công ty đã bán cho CBCNLĐ, mà không được quyền thu hồi toàn bộ số cổ phiếu thưởng đã bán cho CBCNLĐ, cho dù họ có nghỉ việc hay chấm dứt HĐLĐ vì bất kỳ lý do gì.

Trong khi đó, Quy chế được Rạng Đông ban hành ngày 19/1/2008, thay thế cho Quy chế ngày 30/3/2007, bổ sung thêm quy định về việc mua lại 100% “cổ phiếu được mua giá ưu đãi có tính chất thưởng” (thực chất là cổ phiếu ưu đãi giảm giá theo pháp luật về cổ phần hóa DNNN), Rạng Đông sẽ thanh toán theo giá bằng giá CBCNLĐ mua cộng với lãi suất tiết kiệm dài hạn do Ngân hàng Công Thương công bố. Công ty Luật Việt cho biết, quy chế này chỉ áp dụng đối với các cổ phiếu ưu đãi giảm giá được bán cho CBCNLĐ sau ngày 19/1/2008 mà không có hiệu lực hồi tố đối với các cổ phần ưu đãi giảm giá đã bán trước ngày 19/1/2008. Tóm lại, việc Rạng Đông thu hồi tiền thưởng hàng năm, cổ phiếu ưu đãi có tính chất thưởng của CBCNLĐ là không có căn cứ.

Vẫn biết, ổn định nguồn lao động là yêu cầu quan trọng giúp doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh. Trong đó, sử dụng chính sách lương, thưởng để giữ chân người lao động cũng là cách mà nhiều doanh nghiệp đang làm. Tuy nhiên, để không gây phản ứng thì chính sách đó một mặt phải phù hợp với các quy định pháp luật; mặt khác, cần đảm bảo công bằng. Có như vậy, người lao động mới thực sự yên tâm làm việc.