Lấy mốc ngày 19.6 (tỉ giá thị trường tự do ở mức cao nhất 19.800 đồng/USD). So với ngày 8.7, tỉ giá liên NH do NHNN công bố tăng 0,41%, tỉ giá của NHTM tăng 1,38% nhưng tỉ giá trên thị trường tự do giảm 11,9% và tỉ giá VND/USD kỳ hạn 12 tháng được niêm yết bởi Bloomberg so với mức cao nhất trong tháng 6.2008 đã giảm hơn 4.000 đồng/USD. Chênh lệch tỉ giá VND/USD do NHTM niêm yết với giá thị trường tự do đã thu hẹp lại (từ 3.181 đồng ngày 19.6 xuống còn 401 đồng/USD ngày 8.7).
Thực hiện những biện pháp mạnh
Theo một số đánh giá thì giá trị ngoại tệ giao dịch trên thị trường tự do chỉ chiếm chưa đầy 10% giá trị giao dịch ngoại tệ trên thị trường ngoại hối quốc gia. Kiểm soát được thị trường chính thức là kiểm soát được thị trường ngoại hối. Vì vậy, trong một thời gian ngắn, NHNN đã quyết liệt đưa ra một loạt các biện pháp điều hành tỉ giá. Trước hết bằng động thái nới biên độ lên 2% và cho phép các TCTD niêm yết, mua/bán USD với giá NHNN công bố và cộng thêm biên độ +/-2% để cho tỉ giá của thị trường chính thức sát hơn với diễn biến cung-cầu ngoại tệ. Chỉ đạo các chi nhánh NHNN tỉnh, TP kiểm tra, giám sát hoạt động thu đổi ngoại tệ trên địa bàn.
Song song đó, NHNN tiếp tục tăng cường bán ngoại tệ cho các NHTM để đáp ứng nhu cầu nhập khẩu các mặt hàng thiết yếu (xăng dầu, thuốc chữa bệnh, vật tư, nguyên liệu, phân bón), khắc phục hiện tượng đầu cơ và tâm lý găm giữ ngoại tệ ảnh hưởng đến quan hệ cung-cầu ngoại tệ trên thị trường. Đặc biệt, NHNN tập trung chấn chỉnh ngay các giao dịch ngoại hối trong hệ thống bằng việc yêu cầu các tổ chức tín dụng được phép hoạt động ngoại hối nghiêm túc chấp hành quy định về biên độ tỉ giá giữa VND/USD, thực hiện niêm yết và giao dịch theo đúng quy định.
|
Tỉ giá VND/USD tiếp tục đà tăng
Theo quyết định của NHNN, tỉ giá bình quân liên NH giữa VND và USD ngày 8.7 tiếp tục được NHNN điều chỉnh tăng thêm 3 đồng so với ngày trước đó và lên mức 16.522 VND/USD. Như vậy so với ngày đầu tiên của tháng 7, tỉ giá giữa VND và USD sau ít ngày đã tăng thêm 5 đồng.
Theo NHNN, sau khi biên độ tỉ giá giữa VND và USD được nâng lên mức ± 2%, diễn biến tỉ giá trên thị trường đã có những chuyển biến tích cực. Cụ thể tỉ giá giao dịch của các NHTM tăng lên trong lúc tỉ giá trên thị trường tự do cùng thời điểm giảm mạnh.
|
Các TCTD không được giao dịch ngoài biên độ tỉ giá dưới bất cứ hình thức nào như: Thu phí, buộc khách hàng mua/bán thông qua ngoại tệ thứ ba... Vừa qua, bằng việc yêu cầu NHTMCP Quốc tế kỷ luật chức danh Giám đốc quan hệ khách hàng - Chi nhánh Sài Gòn do sai phạm về cho vay tín dụng, NHNN cũng tỏ thái độ kiên quyết sẽ có những biện pháp xử lý nặng đối với bất kỳ cá nhân nào của hệ thống NH vi phạm những quy định của ngành (nhất là những vi phạm về lãi suất, ký quỹ, tỉ giá, phí... đã khiến cho các NH hầu như không còn dám có những giao dịch USD "hai tỉ giá" nữa. Thiếu những "đơn đặt hàng" của các NH thì cầu của các đại lý thu đổi tư nhân đã giảm hẳn.
Dầu, vàng tăng, giá USD giảm
Nói đến tỉ giá với USD không thể không nói đến tác động của tình trạng USD trên thế giới và giá dầu, vàng. FED cắt giảm lãi suất liên tục trong thời gian qua (hiện đứng ở mức 2%), đồng USD của nước Mỹ đã mất giá (hay yếu đi) so với hầu hết các đồng ngoại tệ mạnh khác. Giá dầu, giá vàng tăng, bên cạnh đó, NHT.Ư Châu Âu lại vừa tăng lãi suất. Thông thường thì giá vàng và dầu hay tỉ lệ nghịch với USD tức là cứ giá vàng và giá dầu tăng thì đồng USD giảm và ngược lại.
Trước những thông tin về giá dầu thế giới có thể tiếp tục tăng mạnh (nếu xảy ra xung đột ở Trung Đông) đã khiến nhiều NĐT cá nhân của VN chuyển sang đầu tư vào vàng thay vì nắm giữ USD.
Cộng thêm vào đó, TTCK VN lại vừa có 10 phiên tăng điểm liên tục, luồng tiền lại có dấu hiệu đổ vào kinh doanh CK. Đây cũng là một trong những yếu tố khiến giá USD trên thị trường tự do vừa qua của VN giảm.
Tỉ giá vẫn sẽ được quan tâm đặc biệt
Dù tỉ giá USD trên các thị trường chính thức và phi chính thức hiện không có khoảng cách quá xa nữa. Tâm lý thích nắm giữ USD không còn "nóng" như trước, hiện tượng đầu cơ giảm... Tuy nhiên hiện nay, các NHTM vẫn chưa mua được nhiều ngoại tệ từ khách hàng (cả cá nhân và DN) vì tỉ giá còn có độ chênh giữa hai thị trường. Nhiều DN có USD vẫn chỉ bán cầm chừng cho NH vì họ sợ khi có nhu cầu thì NH không có USD bán theo giá niêm yết.
Bên cạnh đó vẫn còn những tâm lý theo dõi các động thái của NHNN trong xử lý vấn đề tỉ giá.
Hiện cũng còn nhiều ý kiến khác nhau về tỉ giá. Phổ biến là hai quan điểm:
1/Tăng giá VND (hạ thấp tỉ giá so với tỉ giá hiện nay) để hạn chế nhập siêu. Lý luận của quan điểm này là VN vẫn phải nhập đến 90% nguyên vật liệu phục vụ cho xuất khẩu; luồng vốn nước ngoài vẫn đổ vào VN nhiều, khiến cung USD vẫn lớn.
2/ Làm mất giá thêm VND để hỗ trợ xuất khẩu, hạn chế nhập khẩu. Một số ý kiến cho rằng trong bối cảnh hiện nay thì tỉ giá liên NH nên ở mức 17.000 đồng/USD và cho các NHTM mua/bán trong biên độ +/-2% là phù hợp. Lại có ý kiến nói nên nâng biên độ mua/bán của các NHTM lên mức +/-5%...
Vấn đề tỉ giá sẽ tiếp tục còn là vấn đề được sự quan tâm đặc biệt của Chính phủ và NHNN trong thời gian tới. Với góc độ của các NĐT và người dân thì kỳ vọng tỉ giá sẽ khác nhau, còn đối với Chính phủ và NHNN chính sách tỉ giá phải điều hành trong mối quan hệ giữa nhập siêu, xuất siêu...
Vừa qua, tại công văn số 970/TTg-KTTH ngày 25.6.2008, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo chủ động thực hiện điều hành tỉ giá hối đoái với biên độ và bước đi hợp lý, bảo đảm tạo điều kiện cho thị trường ngoại tệ vận hành ổn định.
